UIT ELKAAR EN EEN WONING
Om te bepalen welke partner het recht heeft op een koopwoning is het van belang om te kijken naar of er sprake is van een beperkte / algehele gemeenschap van goederen of van partnerschapsvoorwaarden.
BEPERKTE GEMEENSCHAP VAN GOEDEREN
Indien de woning is gekocht vóór het aangaan van het geregistreerd partnerschap, dan bepaalt de eigenaar van de woning wat er met de woning gebeurt en wie er mag wonen. De andere partner heeft dus geen recht om in de woning te blijven.
Indien de woning samen is gekocht vóór het aangaan van het geregistreerd partnerschap, of als één van de partners de woning heeft gekocht tijdens het geregistreerd partnerschap, dan hebben beiden partners recht op de woning en moeten zij onderling beslissen wie de woning overneemt.
Als een partner in de woning blijft wonen en de woning heeft een overwaarde, dan moet de ex-partner worden uitgekocht.
Indien de woning wordt verkocht, moet de woning eerst worden getaxeerd. De overwaarde wordt vervolgens tussen de partners onderling verdeeld. Indien er sprake is van een restschuld, zijn beide partners hoofdelijk aansprakelijk. Wanneer de partners Nationale Hypotheek Garantie hebben, dan kan de restschuld onder bepaalde voorwaarden worden kwijtgescholden.
ALGEHELE GEMEENSCHAP VAN GOEDEREN
Indien er geen partnerschapsvoorwaarden zijn opgesteld, dan zijn beide partners voor de helft eigenaar van de koopwoning. Dat geldt ook als één van de partners de woning heeft gekocht vóór het geregistreerd partnerschap. Hierbij maakt het niet uit wie de hypotheek betaalt. Het doet er ook niet toe op wiens naam de woning staat. Beide partners hebben bij een ontbinding recht op de helft van de waarde van het huis. Het bedrag moet 50/50 worden verdeeld of de restschuld moet 50/50 worden gedragen. Indien er sprake is van overwaarde of onderwaarde, dan moet dit bedrag worden verdeeld. De partners kunnen besluiten de woning te verkopen of de partner uit te kopen. De vertrekkende partner heeft recht op de helft van de waarde van de woning. De persoon die in het huis blijft wonen, dien de hypotheek zelfstandig te kunnen betalen. De ban dient tevens toestemming te geven voor deze overname
PARTNERSCHAPSVOORWAARDEN
De partners kunnen zelf afspraken vastleggen in partnerschapsvoorwaarden omtrent de koopwoning. In de partnerschapsvoorwaarden kunnen afspraken staan wie de eigenaar is van de woning en welke partner er in de woning mag blijven wonen na de ontbinding.
​
Indien in de partnerschapsvoorwaarden geen afspraken zijn gemaakt over het eigendom van de woning en de woning staat op naam van één van de partners, dan is de woning van de partner op wiens naam het staat. De woning en de waarde van de woning hoeven niet te worden verdeeld, tenzij de overwaarde is veroorzaakt door investeringen van de andere partner, door investeringen van de partners gezamenlijk óf als in de partnerschapsvoorwaarden een (periodiek) verrekenbeding is opgenomen.
Als de woning op beide namen staat, moeten partners deze bij een scheiding wél verdelen. De verdeling gaat dan in gemeenschap van goederen.
OVERDRACHTSBELASTING NA ONTBINDING
Het kan voorkomen dat de woning op naam van één partner staat, terwijl de ander het overneemt. Indien iemand eigenaar wordt van een onroerend goed, dan betaalt deze persoon normaal gesproken overdrachtsbelasting. De overdrachtsbelasting bij een ontbinding geldt alleen, indien de partners onder partnerschapsvoorwaarden het geregistreerd partnerschap zijn aangegaan en de woning volledig in eigendom van de ex-partner was. In dat geval betaalt de andere partner twee procent overdrachtsbelasting.
EIGEN WONING RESERVE
Noodgedwongen dienen partners soms hun woning te verkopen als ze uit elkaar gaan. Het kan zijn dat er overwaarde op de woning zit. Voor de Belastingdienst valt overwaarde onder de zogenoemde ‘eigenwoningreserve’. De partners krijgen hiermee te maken als ze binnen vijf jaar opnieuw een eigen woning kopen. Zij dienen hun deel van de overwaarde in de nieuwe woning te investeren. Alleen op deze manier kunnen ze van dit bedrag hypotheekrente aftrekken. Na vijf jaren vervalt de eigenwoningreserve. Indien een persoon koopwoning onder het bedrag van de eigenwoningreserve koopt, dan komt deze persoon in aanmerking voor hypotheekrenteaftrek.
